A A A

Otrzymywanie soku surowego

Tłoczenie. Powszechną u nas metodą oddzielania soku od części sta­łych jest tłoczenie za pomocą pras hydraulicznych typu POK-200. Powo­duje to wypływ soku przez oczka chusty, w którą zawinięta jest miazga. Części stałe pozostają w chuście jako wytłoczyny. Przygotowanie miazgi do tłoczenia polega na wykonaniu szeregu czyn­ności. Na stół prasy ze znajdującą się na nim kratownicą o wymiarach 110 X 110 cm, wykonaną zwykle z jesionowych listew grubości 7 mm i szerokości 20 mm, połączonych z sobą w ten sposób, by prześwity kra­townicy wynosiły 8 mm, nakładana jest drewniana ramka o wymiarach zwykle 95 X 95 X 7 cm, umożliwiająca prawidłowe formowanie pakietu miazgi w serwecie. Ramę nakrywa się chustą, kierując ją rogami w stro­nę boków ramy. Na chustę wprowadza się odmierzoną w dozowniku porc­ję miazgi, np. 45 kg miazgi jabłkowej. Nad stanowiskiem załadunku za­wieszony jest dozownik, do którego spływa ze zbiornika ogólnego porcja miazgi kierowana na chustę. Wprowadzoną na chustę miazgę równomier­nie się rozprowadza, a następnie zawija, tworząc z serwety kształt koper­ty. Ściąga się niepotrzebną już ramę, a na utworzony pakiet nakłada się nową kratownicę i formuje nowy pakiet jak poprzednio. Czynności te powtarza się aż do uformowania regularnego prostopadłościanu złożonego zwykle z 18 pakietów poprzegradzanych kratownicami. Przez wykonanie obrotu stołu podprowadza się go do położenia tłoczenia. Gotowy ładunek poddaje się tłoczeniu, uruchamiając pompę prasy. Za pomocą urządzenia sterującego powoduje się podnoszenie stołu wraz z załadowaną w chusty miazgą. Czas całkowitego tłoczenia trwa około 15 minut i powinien być podzie­lony na następujące okresy: przez jedną minutę — tłoczenie przy ciśnie­niu na manometrze 50 kg/cm2, w czasie drugiej minuty — tłoczenie przy ciśnieniu na manometrze 150 kg/cm2, przez 0,5 minuty obniżenia ciśnie­nia (przerwa w tłoczeniu), przez 5 minut tłoczenie przy ciśnieniu 300 kg/cm2, przez 0,5 minuty przerwa na obniżenie ciśnienia i przez 6 minut tłoczenie przy ciśnieniu na manometrze 300 kg/cm2. Odczytywane na manometrze ciśnienie — to ciśnienie, jakie wywiera pompa poprzez ciecz znajdującą się w cylindrach na tłok powodujący pod­noszenie się stołu z załadowaną na nim miazgą. Ciśnienie na miazgę, któ­re nazywa się ciśnieniem roboczym, wynosi zwykle 24 kg/cm2. Chcąc zwiększyć ciśnienie robocze, należy zmniejszyć wymiary pakietów, przez co powierzchnia miazgi ulega zmniejszeniu, a parcie wywierane na tłok rozkłada się na mniejszą powierzchnię. Odpływający z miazgi sok spływa na tacę zbiorczą i z niej odprowa­dzany jest do wstępnego klarowania. Po zwolnieniu nacisku prasy i opuszczeniu stołu sok przesuwany jest z wytłoczoną miazgą do stanowiska rozładowania wytłoków. Po zdjęciu kratownicy i rozwinięciu chusty wytrząsa się z niej wytłoki, a serweta użyta jest do następnego ładowania. Prasa POK-200 ma trzy stanowiska pracy: formowanie pakietu (załadunek), tłoczenie miazgi i rozładunek wytłoków. Nowoczesne metody otrzymywania soku surowego. Przedstawiona po­wyżej metoda otrzymywania soku należy do metod starszych. Wprawdzie umożliwia otrzymanie soków, ogólnie biorąc dobrej jakości (pomijając zjawisko utleniania) przy równie dobrej wydajności, jednak jest bardzo pracochłonna (załadunek, rozładunek, czyszczenie krat i serwet). Niedogodności prasy o działaniu okresowym usuwa prasa do tłocze­nia ciągłego. Jedna z nowocześniejszych jest prasa mimośrodowa Gra­hama. Istnieje również szereg innych pras jak: Willmesa, Agostiniego, prasy śrubowe, wirnikowe i in.