Produkcja dżemów z owoców świeżych
Zasadniczy schemat produkcji dżemów z owoców świeżych jest taki sam, jak przy produkcji dżemów z pulp sulfitowanych z tym, że pominięty jest proces desulfitacji. Wymagania dla owoców są takie same, jak przy owocach przeznaczonych do produkcji pulp. Po określeniu przydatności owoców do produkcji oblicza się wsad do wyparki. Zużycie owoców oczyszczonych jest stałe. Straty produkcyjne dozwolone przy tym produkcie wynoszą również 1,5%. Przy produkcji dżemu malinowego, w celu uniknięcia dużej ilości nasion, część owoców zastępuje się moszczem malinowym. Przygotowanie owoców jest takie samo jak do produkcji pulp. Obliczoną ilość oczyszczonych owoców poddaje się gotowaniu w syropie cukrowym. W tym celu do wyparki wprowadza się określoną ilość wody i cukru i sporządza syrop cukrowy o stężeniu 40— —70%. Do gotującego się syropu wrzuca się przygotowane owoce przewidziane recepturą i wysyca się cukrem. Ilość syropu powinna być taka, aby owoce mogły być w nim przykryte.
Do sporządzania syropu najlepiej użyć 50% cukru przewidzianego w recepturze. Pozostałą ilość dosypuje się porcjami po częściowym wysy-ceniu owoców cukrem. Gotowanie owoców z syropem zapobiega rozbijaniu ich w czasie mieszania i umożliwia stopniowe podnoszenie się w nich ekstraktu. Stosowanie syropu ma tę ujemną stronę, że wymaga odparowania wody użytej do jego sporządzenia.
Przy produkcji dżemów z czarnych porzeczek owoce należy blanszo-wać do chwili rozpoczęcia pękania skórki. Po tej obróbce dodaje się owoce czarnej porzeczki do przygotowanego syropu i prowadzi gotowanie.
Przy owocach miękkich, np. truskawkach, można jednocześnie stosować utwardzanie za pomocą związków wapnia, wprowadzając dawki takie, jak przy pulpach.
Gotowanie uważa się za skończone, jeżeli owoce wewnątrz mają ekstrakt taki sam, jaki ma mieć gotowy dżem. Jeżeli owoce nie są należycie wysycone cukrem, mimo że w kotle syrop międzyowocowy miał ekstrakt odpowiadający założeniom, dżem w słojach będzie miał ekstrakt niższy, gdyż po wyrównaniu stężeń ekstrakt w całej masie spadnie. Dodanie preparatu pektynowego i kwasów oraz wszelkie pozostałe czynności prowadzi się jak przy produkcji dżemów z pulp sulfitowanych.
Gotowanie dżemów z owoców świeżych w wyparkach próżniowych. Przeprowadzając gotowanie w aparatach próżniowych postępuje się zwy-
kle w ten sposób, że w kotłach otwartych przygotowuje się syrop o stężeniu ok. 70% i po zagotowaniu wprowadza się do niego przygotowane owoce. Po wytworzeniu podciśnienia zasysa się, za pomocą węża, przez zawór ssawny, owoce z syropem cukrowym do wyparki i po zamknięciu zaworu prowadzi się zagęszczenie pod zmniejszonym ciśnieniem. Jedno z rozwiązań potokowej produkcji dżemu bezpośrednio z owoców świeżych jest pokazane na rysunku 16. Projektowany w tej linii natryskowy pa-steryzator-oziębiacz ma na celu spasteryzowanie dżemu, gdyż nie jest tu przewidziane utrwalenie powierzchni dżemu w tunelu promiennikowym.