Reklama
A A A

GRUPY POKARMÓW I ICH ZNACZENIE W ODŻYWIANIU

Podział pokarmów na grupy ułatwia w dużej mierze ocenę wartości odżywczej różnych środków chemicznych. Uwzględnia­jąc podobieństwo składu chemicznego rozróżnia­my następujące grupy produktów: Mleko i przetwory mleczne — są źródłem wapnia, wysoko-wartościowego białka i witamin ze śladami witaminy C (1,8 mg/ /100 cm3) Mięso, ryby, drób, jaja — dostarczają pełnowartościowego białka Produkty roślinne bogate w karoteny, a więc morele, mali­ny, sałata, marchew, dynia, szczypior, jarmuż, szpinak Owoce i warzywa, będące źródłem witaminy C, np. kapusta, pomidory, cytryny, owoce dzikiej róży Pozostałe owoce i warzywa zawierające niewielkie ilości różnych witamin i składników mineralnych Tłuszcze-bogate w witaminę A i D, a więc masło, witami-nizowana margaryna, masło roślinne Przetwory zbożowe i strączkowe zawierające cukry, białko, witaminy grupy B, błonnik i składniki mineralne 8. Cukier i słodycze — wysokokaloryczne o dużej zawartości cukrów 9. Produkty wysokokaloryczne o dużej zawartości tłuszczu, do- starczające energii, a więc tłuszcze roślinne i zwierzęce, np. oleje, smalec, słonina 10. Używki i przyprawy — produkty posiadające ograniczone wartości odżywcze i duże wartości smakowe (mają wpływ na wy- dzielanie soków trawiennych). Poznanie roli, jaką spełnia pożywienie w organizmie człowie­ka, staje się możliwe dzięki biochemii, badającej skomplikowane procesy, nazywane przemianą materii. Znając charakter tych prze­mian, możemy określić ich wielkość, wyrażając ją w kaloriach na 1 godzinę i na 1 kg ciężaru ciała. Wielkość przemiany materii za­leży od różnych czynników, a więc od ciężaru ciała, wzrostu, wie­ku, płci, klimatu, ilości i jakości spożytego pokarmu, rodzaju, cha­rakteru i ilości wykonywanej pracy itp. Znając zapotrzebowanie kaloryczne organizmu i wartość kaloryczną pokarmu możemy stwierdzić, czy organizm otrzymuje dostateczną ilość kalorii. Pokrycie zapotrzebowania kalorycznego nie wystarczy jednak do prawidłowego funkcjonowania organizmu, gdyż musi on także otrzymać w pokarmach w odpowiednich ilo­ściach i proporcjach różne niezbędne składniki, a więc białka, tłusz­cze, węglowodany, witaminy i składniki mineralne. Żadna jednak z grup produktów nie zawiera wszystkich niezbędnych dla organi­zmu składników. Zastępowanie produktów w obrębie jednej grupy nie zmieni ich wartości odżywczych. Nie można również zastąpić mięsa produktem mącznym albo owoców słodyczami. Urozmaicenie pożywienia nie polega zatem na spo­żywaniu kilku potraw z tej samej grupy, np. mięsa i ryb przy bra­ku warzyw, gdyż, prawidłowy zestaw pokarmów powinien obej­mować różne produkty. Im bardziej urozmaicone pożywienie do­starczamy organizmowi, tym lepiej zaspokajamy jego potrzeby. Pożywienie jednostronne, składające się tylko z niektórych pro­duktów, powodują niedobory koniecznych dla organizmu składni­ków, co może przyczynić się do powstawania dolegliwości choro­bowych".