OCENA JAKOŚCI PIECZYWA
Ocena organoleptyczna pieczywa polega na określeniu jego wyglądu, kształtu, barwy, pulchności, zapachu, smaku, porowatości oraz struktury wypiekowej. Pieczywo powinno być wyrośnięte, należycie wypieczone, o właściwym dla danego rodzaju kształcie, nie zgniecione, nie przełamane (rogale, obwarzanki), o przyjemnym zapachu i specyficznym, apetycznym smaku. Skórka powinna mieć odpowiednią barwę, być lśniąca, nie popękana, złączona z mięki-szem. Pieczywo dobrze wypieczone ma właściwą elastyczność, tzn. przygniecione ręką wraca do pierwotnego kształtu. Miękisz nie powinien być lepki ani zbyt wilgotny. Odgłos dobrze wypieczonego chleba jest czysty, wyraźny.
Oczywiście nie może być uznane za dobre pieczywo zdeformowane, zabrudzone, spalone, o lepkim miękiszu, z grudkami mąki lub soli, o smaku gorzkim, zbyt kwaśnym, niesionym, zbyt słonym, ze śladami pleśni. W wypadkach wątpliwych jakość pieczywa można ustalić bardziej dokładnie w badaniu laboratoryjnym, po zupełnym ochłodzeniu wypieku (od 2 do 6 godzin). W badaniach tych za pomocą odpowiednich przyrządów możemy określić objętość pieczywa, porowatość, wydajność ciasta (mąki), wielkość przypieku, zakażenia pieczywa, zawartość wody w produkcie, tłuszczu, białka, typ użytej mąki na podstawie zawartości popiołu, kwasowość, zawartość soli kuchennej i sacharozy (tab. 15 — wkładka).
Oznaczanie porowatości pieczywa przeprowadza się często metodą Jacobiepo (PN-71/A-74108).
Porowatość można również określić za pomocą tablic Mohsa według punktacji porów: bardzo dobre wyrównanie, dobre wyrównanie, średnie wyrównanie, pory nie wyrównane, pory bardzo nie wyrównane. Aby porównać pory, wykonuje się ich odbitki na papierze i porównuje otrzymany obraz z rysunkiem na tablicach.
Pieczywo dobre ma drobne, wyrównane pory o ścianach cienkich i jednakowej grubości. Złe pieczywo ma pory nierówne (przeważają pory duże) o ściankach grubszych i różnej grubości. Wyrównanie i wielkość porów zależą od wartości wypiekowej mąki, sposobu prowadzenia ciasta oraz formy i sposobu wypieku. Nie-wyrównane pory są wynikiem zbyt rzadkiej lub za twardej konsystencji ciasta, złego dobrania czasu fermentacji do właściwości mąki. Twarde ciasto daje za gęste i za grube pory, rzadkie ciasto — pory nie wyrównane.
Jeśli końcowa fermentacja ciasta była zbyt krótka, pory są gęste i wydłużone (owalne) w kierunku pionowym. Ciasto przejrzałe w procesie fermentacyjnym daje pory nie wyrównane, wydłużone w kierunku poziomym. Smarowanie form tłuszczem wpływa na zgęszczenie porów w dolnej warstwie. Dodatek tłuszczu i mleka do ciasta sprawia, że pory są drobniejsze. W ocenie porów nie bierze się pod uwagę pojedynczych wielkich pęcherzy.
Oznaczanie kwasowości pieczywa przeprowadza się według normy PN-66/A-74108. Kwasowość pieczywa nie określa jego wartości jakościowej. Pieczywo o dużym stopniu kwasowości może być pod względem jakościowym równie dobre jak pieczywo o stosunkowo małej kwasowości. Stopień kwasowości jest jedynie wskaźnikiem zabezpieczającym konsumenta ptzed następstwami szkodliwego działania nadmiernej ilości kwasów zawartych w chlebie.