A A A

KONSERWOWANIE WYSOKIMI TEMPERATURAMI

Wysokie temperatury, jako metoda konserwowania produktów, są stosowane przy suszeniu, pasteryzowaniu i sterylizowaniu. Suszenie usuwa z produktu znaczne ilości wody, co hamuje rozmnażanie się drobnoustrojów. Suszenie może polegać na sto­sowaniu ciepła, co powoduje wyparowanie wody z produktu, lub na stosowaniu suchego powietrza wchłaniającego pary wydziela­ne przez wilgotny produkt. Suszenie powinno przebiegać powoli, aby powierzchnia produktu nie została wysuszona zbyt szybko i nie powstała stwardniała powłoka zewnętrzna uniemożliwiająca odparowanie wody z partii wgłębnych. Niektóre produkty suszo­ne są za pomocą promieni podczerwonych, przenikających w głąb produktu. Dobrą metodą suszenia jest również suszenie próżniowe pod zmniejszonym ciśnieniem. Pasteryzowanie polega na ogrzaniu produktu do tempe­ratury ok. 70-=-80°C przez ok. 30 minut lub do temperatury 100°C przez ok. 1 sekundę. Zabieg ten niszczy wiele bakterii chorobo­twórczych i osłabia działalność pozostałych bakterii. Pasteryzacja zmienia smak produktu i w niewielkim stopniu właściwości od­żywcze. Tyndalizowanie produktu polega na kilkakrotnym ogrzewaniu go do temperatury ok. 100°C w odstępach dobowych. Założeniem tyndalizacji jest możliwie największe zniszczenie bakterii i ich odradzających się zarodków. Tyndalizacja nie wyjaławia jednak całkowicie produktu, jest jakby zwielokrotnioną pasteryzacją, nie­zbyt zresztą wygodną ze względu na przedłużenie procesu obróbki produktów. Sterylizowanie polega na ogrzewaniu produktów przez dłuższy czas od temperatury ok. 120°C w naczyniach zamkniętych zwanych autoklawami. Sterylizowanie wyjaławia produkt z wszel­kich bakterii, ale zmienia znacznie smak i zapach produktu, niszczy witaminy. Produkty sterylizowane, np. konserwy, mogą z różnych przy­czyn ulegać zepsuciu. Objawia się to wzdęciem denka puszki i na­zywane jest bombażem. Ze względu na przyczyny powstawania odróżniamy bombaż biologiczny, chemiczny i techniczny. Bombaż biologiczny powstaje wskutek zbyt krótkiej steryliza­cji nie niszczącej całkowicie bakterii. Bakterie powodują wówczas rozkład produktów i wytwarzają gazy wzdymające denko. Bombaż chemiczny spowodowany jest wewnętrzną korozją puszki niedokładnie ocynowanej. Wskutek działania na blachę puszki kwasów organicznych wytwarza się gaz wzdymający denko. Bombaż techniczny stwarza jedynie pozór bombażu, gdyż spo­wodowany jest nadmiernym napełnieniem puszki zawartością, któ­ra po sterylizacji zwiększa swą objętość i podnosi denko. Bombaż techniczny nie psuje produktu, nie powoduje zmian chemicznych, a jest jedynie wadą produkcyjną.