Kryteria klasyfikacji opakowań są wielorakie. Najczęściej opakowania dzielimy ze względu na styczność z towarem, formy rozliczeń w obrocie towarowym, trwałość, surowiec oraz kon­strukcję. Ze względu na styczność z towarem opakowa-1 nia dzielimy na bezpośrednie i pośrednie. Opakowaniami bezpo­średnimi są np. puszki, torebki, słoiki, papier. Do opakowań po­średnich zaliczamy opakowania zbiorcze, jak kontenery, kartony, skrzynki i inne. Jeśli opakowania pośrednie służą do transportu mleko. Opakowania sprzedawane dzielimy na fakturowane i nie-fakturowane. Do fakturowanych zaliczamy te opakowania, któ­rych wartość uwidoczniono oddzielnie w fakturze. Należą do nich np. worki po cukrze, bańki po olejach. Do opakowań niefakturo-wanych zaliczamy te opakowania, których wartość wliczono w ce­nę detaliczną towaru. Należą do nich słoiki, butelki, torebki itp. W obrocie towarowym spotykamy się z opakowaniem zastęp­czym. Opakowaniami zastępczymi nazywamy te opakowania, które nie odpowiadają wymaganiom normy lub nie uzyskały zatwierdze­nia przez odpowiednie organy. Niekiedy zastępcze są tylko ety­kiety na opakowaniach. Zarówno opakowania, jak i etykiety za­stępcze mogą być stosowane przez producenta tylko przez okres niezbędny do opracowania i wyprodukowania właściwego opako­wania i etykiety. Ze względu na trwałość opakowania dzielimy na trwałe i nietrwałe. Do opakowań trwałych zaliczamy opakowania wielokrotnego użycia, jak bańki, beczki, kontenery itp. Do opako­wań nietrwałych zaliczamy opakowania papierowe, torebki z folii, •opakowania kartonowe, puszki metalowe i inne. Z uwagi na surowiec, z którego opakowania wykonano, dzielimy je na opakowania drewniane, papierowe, metalowe, szkla­ne, z tworzyw, z tkanin i ceramiczne. Zaletą drewna, jako materiału opakowaniowego, jest duża trwałość, małe przewodnictwo cieplne, pewna przepuszczalność powietrza, odporność na zmiany temperatur. Najczęściej używane opakowania drewniane to beczki, skrzynki, pojemniki, łubianki i kosze. Papier jest jednym z najtańszych materiałów opakowanio­wych i najwygodniejszych w użyciu. Na opakowania używamy specjalnych papierów, 'jak wodoodporne bibułki, grube papiery pakowe, kartony, tektura, siatki papierowe. Typowe opakowania papierowe — to kartony, torby, wytłaczanki, kubeczki, pudełka [papier pakowy. | Blachy stalowe powlekane cyną lub lakierowane są cennym surowcem opakowaniowym, ponieważ dają opakowania trwałe, nie przepuszczające gazów, światła, odporne na zmiany tempera­tur, na wodę. Folie metalowe (u nas wyłącznie aluminiowe) służą do bezpośredniego zawijania produktów i kapslowania butelek. Opakowania metalowe to przede wszystkim bębny, beczki, skrzyn­ki, pojemniki, puszki, wiadra, konwie, folie i drut. Szkło łatwo można myć, nie przepuszcza gazów, wilgoci, nie ulega reakcjom chemicznym, można je używać wielokrotnie. Opa­kowania szklane — to balony, słoje, butelki, ampułki i fiolki (rys. 29). Tworzywa syntetyczne uważamy za surowiec, który powinien w przyszłości zastąpić inne drogie surowce opakowuiiowe. Zaletą tworzyw jest lekkość, znaczna odporność na przenikam* gazów, na zmiany temperatur, na działanie atmosferyczne, na dziabnie wo- » dy. Z tworzyw syntetycznych wytwarza się m.in. takie opakowa­nia, jak bębny, torby, siatki, pojemniki, pudełka, kształtki, wytła-czanki, wiadra, skrzynki. Tkaniny są materiałem opakowaniowym rzadko używanym. Z tkanin robimy worki i siatki (rys. 30). Zaletą tego rodzaju su­rowca opakowaniowego jest lekkość, miękkość, łatwość zapakowa­nia w nie towarów sypkich. Ceramika jest jednym z na.istarszych materiałów opakowanio­wych. Dziś opakowania ceramiczne stosujemy w niewielkim zakre­sie. Głównymi odbiorcami opakowań ceramicznych są przemysły perfumeryjno-kosmetyc7.-iy i farmaceutyczny. Zaletą opakowań ceramicznych jest to, U nie reagują z produktem zawartym w opa­kowaniu i mają estetyczny wygląd. Zużycie procentowe poszczególnych materiałów opakowanio­wych kształtowało się w Polsce w latach 1963, 1966 i 1970 nastę­pująco: Zastosowanie odpowiedniego materiału opakowaniowego zależy od właściwości towaru, który ma być pakowany, i od właściwości materiału opakowaniowego. Istnieje zależność produktu od opako­wania i opakowania od produktu. Kwasy np. pakujemy do opako­wań szklanych lub winidurowych. Inny materiał opakowaniowy nie znajduje tu zastosowania, gdyż uległby zniszczeniu. Masło pa­kujemy do beczek bukowych lub polietylenowych. Zastosowanie innego materiału opakowaniowego, np. drewna sosnowego, spo­wodowałoby zniszczenie produktu.