WYROBY ZE SZKŁA
Wyroby ze szkła można podzielić na: szkło gospodarcze, oświetleniowe i techniczne, opakowania szklane, lustra itp.
Szkło gospodarcze obejmuje komplety do ciast, owoców i kompotów, do ryb, do wódek oraz wyroby pojedyncze, jak
szklanki, spodki, karafki, kieliszki, klosze, tace, cukiernice, serwetniki, dzbanki i wazy. Wyroby te są wykonywane ze szkła sodowego lub potasowego.
Do szkła oświetleniowego i technicznego zaliczamy szkło i klosze do lamp, rurki, pręty, szkło laboratoryjne, optyczne, wkłady do,termosów. Wyroby te są wykonane zazwyczaj ze szkła kwarcowego i borowego .
Opakowania szklane — to przede wszystkim butelki różnych kształtów i rozmiarów, słoje, gąsiorki, balony, flakony do perfum. Wyroby te wykonane są najczęściej ze szkła sodowego.
Lustra wykonane są ze szkła sodowego, potasowego lub kryształowego, starannie wygładzonego. Do produkcji luster kryształowych używa się szkła dwustronnie gładzonego. Lustra kryształowe mają brzegi obramowane pochyłym paskiem o szerokości 2 cm, zwanym fasetą, lub c szerokości 1 cm, zwanym patentem.
Lustrzenie jest to pokrywanie płyty szklanej warstwą cyny z rtęcią lub srebra. Warstwę metaliczną pokrywa się następnie lakierem, tzw. werniksem. Trwałość lustra zależy od grubości warstwy metalicznej i staranności wykończenia.
Asortyment wyrobów ze szkła kryształowego jest taki sam jak asortyment szkła gospodarczego.
Szkło charakteryzuje się przezroczystością, twardością, jest niepalne, nie posiada określonej temperatury topnienia, jest odporne na działanie związków chemicznych, jest kruche.
Najczęściej spotykanymi wadami szkła są ziarenka kamieni szpecące wygląd szkła, zendra, czyli kawałki metalu, pęcherze osłabiające wytrzymałość szkła, smugi i węzełki szpecące szkło, kolory tęczowe przekreślające niekiedy wartość użytkową szkła. W czasie formowania wyrobów ze szkła powstają czasami spękania powierzchni, sfalowania, nierówności ścianek i krzywizny. Do wad zaliczamy także źle oszlifowane i zatapiane krawędzie wyrobów.
Wyroby ze szkła należy pakować wyjątkowo starannie ze względu na dużą kruchość szkła. Zawija się je w papier, układa w skrzynie i zabezpiecza woliną. Szkło oświetleniowe pakowane jest zazwyczaj w kartony, rurki szklane — w wiązki. Szkło taflowe, płytowe pakuje się w skrzynie dopasowane wymiarem do rozmiarów płyt szklanych. Skrzynie ze szkłem znakuje się naklejkami z napisem „Ostrożnie szkło" i naklejkami z rysunkiem kieliszka, oznaczającym, że towar w skrzyni jest łatwo tłukący. W czasie transportu skrzyń ze szkłem nie można rzucać i odwracać.
Szkło powinno być przechowywane w pomieszczeniach suchych. Wilgoć działa ujemnie na szkło, szkło matowieje, a nawet pokrywa się plamami.
Wyroby ze szkła występują w handlu w dwu gatunkach. Wyroby gatunku pierwszego nie mogą posiadać żadnych wad, wyroby gatunku drugiego mogą mieć wady ledwo dostrzegalne. Oznaczenie gatunku wyrobu umieszcza się na metce.
Wyroby kryształowe występują również w dwu gatunkach. Wyroby gatunku pierwszego oznaczamy złotą naklejką, wyroby drugiego gatunku — srebrną. Szkło kryształowe pierwszego gatunku nie może posiadać żadnych wad, w drugim gatunku dopuszczalne są wady ledwo dostrzegalne.
Dokonując odbioru jakościowego szkła sprawdzamy:
sposób opakowania,
wymiary wyrobów i prawidłowość kształtów,
barwę szkła,
wady najczęściej występujące w szkle,
sposób zdobienia,
staranność wykończenia.
Badanie jakości szkła. Dokonując oceny np. szkła okiennego sprawdzamy przymiarem wymiary, następnie w co najmniej 3 miejscach mierzymy grubość śrubą mikrcjmetryczną.
Barwę szkła sprawdzamy układając 3 płyty jedna na drugiej na białym kredowanym papierze i porównujemy zabarwienie z ewentualnym wzorcem.
Następnie sprawdzamy obecr. ość ciał obcych oraz smugi, węzełki, rysy, zadrapania i pęcherze. Aby przekonać się, czy pęcherze są pękające, obstukujemy szkło stalowym prętem o grubości 0,3 cm i długości 35 cm.
Jeżeli na powierzchni spotykamy plamy lub zmatowienia, przemywamy szkło wodą o temperaturze 60°C i suszymy. Plamy powinny zniknąć, jeśli zaś pozostaną, uważamy szkło za wadliwe.
Płaskość szkła sprawdzamy przez ściskanie dwu płyt wzdłuż krawędzi. Szczeliny świadczą o nierówności szkła.
Falistość powierzchni sprawdzamy w ten sposób, że płytę szklaną ustawiamy krawędzią na stole równolegle do źródła światła i w odległości 1 m od płyty ustawiamy obraz, który następnie oglądamy z odległości 1 m z przeciwnej strony płyty. Obraz nie powinien być zniekształcony, gdy płytę nachylimy pod kątem 30° dla gat. I, 45° dla gat. II i 90° dla gat. III.
Sposoby zdobienia szkła i rodzaje ornamentów rozróżniamy na podstawie porównania z posiadanymi wzorami katalogowymi. Technikę wykonywania zdobienia oceniamy przez oględziny szkła przez lupę.