A A A

WYROBY ZE SZKŁA

Wyroby ze szkła można podzielić na: szkło gospodarcze, oświe­tleniowe i techniczne, opakowania szklane, lustra itp. Szkło gospodarcze obejmuje komplety do ciast, owo­ców i kompotów, do ryb, do wódek oraz wyroby pojedyncze, jak szklanki, spodki, karaf­ki, kieliszki, klosze, tace, cukiernice, serwetniki, dzbanki i wazy. Wyroby te są wykonywane ze szkła sodowego lub potasowego. Do szkła oświet­leniowego i techni­cznego zaliczamy szkło i klosze do lamp, rurki, pręty, szkło laboratoryjne, optyczne, wkłady do,ter­mosów. Wyroby te są wy­konane zazwyczaj ze szkła kwarcowego i borowego . Opakowania szklane — to przede wszystkim butelki różnych kształtów i rozmiarów, sło­je, gąsiorki, balony, flakony do perfum. Wyroby te wykonane są najczęściej ze szkła sodowego. Lustra wykonane są ze szkła sodowego, potasowego lub kryształowego, starannie wygładzonego. Do produkcji luster kry­ształowych używa się szkła dwustronnie gładzonego. Lustra kry­ształowe mają brzegi obramowane pochyłym paskiem o szerokości 2 cm, zwanym fasetą, lub c szerokości 1 cm, zwanym patentem. Lustrzenie jest to pokrywanie płyty szklanej warstwą cyny z rtęcią lub srebra. Warstwę metaliczną pokrywa się następnie lakierem, tzw. werniksem. Trwałość lustra zależy od grubości warstwy metalicznej i staranności wykończenia. Asortyment wyrobów ze szkła kryształowego jest taki sam jak asortyment szkła gospodarczego. Szkło charakteryzuje się przezroczystością, twardością, jest nie­palne, nie posiada określonej temperatury topnienia, jest odporne na działanie związków chemicznych, jest kruche. Najczęściej spotykanymi wadami szkła są ziarenka kamieni szpecące wygląd szkła, zendra, czyli kawałki metalu, pęcherze osła­biające wytrzymałość szkła, smugi i węzełki szpecące szkło, kolory tęczowe przekreślające niekiedy wartość użytkową szkła. W czasie formowania wyrobów ze szkła powstają czasami spękania po­wierzchni, sfalowania, nierówności ścianek i krzywizny. Do wad zaliczamy także źle oszlifowane i zatapiane krawędzie wyrobów. Wyroby ze szkła należy pakować wyjątkowo starannie ze względu na dużą kruchość szkła. Zawija się je w papier, układa w skrzynie i zabezpiecza woliną. Szkło oświetleniowe pakowane jest zazwyczaj w kartony, rurki szklane — w wiązki. Szkło taflo­we, płytowe pakuje się w skrzynie dopasowane wymiarem do roz­miarów płyt szklanych. Skrzynie ze szkłem znakuje się naklejka­mi z napisem „Ostrożnie szkło" i naklejkami z rysunkiem kielisz­ka, oznaczającym, że towar w skrzyni jest łatwo tłukący. W czasie transportu skrzyń ze szkłem nie można rzucać i odwracać. Szkło powinno być przechowywane w pomieszczeniach suchych. Wilgoć działa ujemnie na szkło, szkło matowieje, a nawet pokrywa się plamami. Wyroby ze szkła występują w handlu w dwu gatunkach. Wy­roby gatunku pierwszego nie mogą posiadać żadnych wad, wyroby gatunku drugiego mogą mieć wady ledwo dostrzegalne. Oznacze­nie gatunku wyrobu umieszcza się na metce. Wyroby kryształowe występują również w dwu gatunkach. Wyroby gatunku pierwszego oznaczamy złotą naklejką, wyroby drugiego gatunku — srebrną. Szkło kryształowe pierwszego ga­tunku nie może posiadać żadnych wad, w drugim gatunku do­puszczalne są wady ledwo dostrzegalne. Dokonując odbioru jakościowego szkła sprawdzamy: sposób opakowania, wymiary wyrobów i prawidłowość kształtów, barwę szkła, wady najczęściej występujące w szkle, sposób zdobienia, staranność wykończenia. Badanie jakości szkła. Dokonując oceny np. szkła okiennego spraw­dzamy przymiarem wymiary, następnie w co najmniej 3 miejscach mierzy­my grubość śrubą mikrcjmetryczną. Barwę szkła sprawdzamy układając 3 płyty jedna na drugiej na bia­łym kredowanym papierze i porównujemy zabarwienie z ewentualnym wzorcem. Następnie sprawdzamy obecr. ość ciał obcych oraz smugi, wę­zełki, rysy, zadrapania i pęcherze. Aby przekonać się, czy pęcherze są pę­kające, obstukujemy szkło stalowym prętem o grubości 0,3 cm i długości 35 cm. Jeżeli na powierzchni spotykamy plamy lub zmatowienia, przemywamy szkło wodą o temperaturze 60°C i suszymy. Plamy powinny zniknąć, jeśli zaś pozostaną, uważamy szkło za wadliwe. Płaskość szkła sprawdzamy przez ściskanie dwu płyt wzdłuż kra­wędzi. Szczeliny świadczą o nierówności szkła. Falistość powierzchni sprawdzamy w ten sposób, że płytę szklaną ustawiamy krawędzią na stole równolegle do źródła światła i w od­ległości 1 m od płyty ustawiamy obraz, który następnie oglądamy z odle­głości 1 m z przeciwnej strony płyty. Obraz nie powinien być zniekształ­cony, gdy płytę nachylimy pod kątem 30° dla gat. I, 45° dla gat. II i 90° dla gat. III. Sposoby zdobienia szkła i rodzaje ornamentów roz­różniamy na podstawie porównania z posiadanymi wzorami katalogowymi. Technikę wykonywania zdobienia oceniamy przez oględziny szkła przez lupę.